معنی بیت شکر گویم که مرا خوار نساخت به خسی چون تو گرفتار نساخت

معنی بیت شکر گویم که مرا خوار نساخت به خسی چون تو گرفتار نساخت را از سایت نکس درجه دریافت کنید.

بخش اختصاصی پارسی دوم راهنماییBسمپاد نیشابور

منبع مطلب : 2vomb-parsara.mihanblog.com

مدیر محترم سایت 2vomb-parsara.mihanblog.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.

درس چهاردهم: " آزادگی "

 " آزادگی "

               داد با این همه افتادگی‌ام                 عزّ آزادی و آزادگی‌ام

افتادگی: فروتنی تواضع، ناتوانی              آزادی: رهایی، در بند نبودن (از نظرجسمانی)

 آزادگی: حریّت، جوانمردی، نجابت، اصالت         " آزادی و آزادگی" آرایه ی جناس دارند.

 معنی بیت: با این همه ضعف و ناتوانی که دارم، به من عزّت آزادی و آزادگی را هدیه کرد.

جامی: هفت اورنگ( سلسلةالذهب، سلامان و ابسال، تحفة‌الاحرار، سبحة‌الابرار، یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون، خردنامه اسکندری) شعر مذکور بخش ۲۱ سبحة‌الابرار می باشد.

 وزن شعر: فَعِلاتن فَعِلاتن فَعلُن (رَمَل مُسَدَّس مَخبون مَحذوف)

  "دانش های زبانی و ادبی"

 نکته ی اوّل:

  همان طور که می دانیم با گذشت زمان همه چیز در حال تغییر است حتّی اگر به نظر نیاید. زبان نیز از این ویژگی جدا نیست و ارکان آن قابل تحوّل می باشد.

  یکی از ارکان زبان که واژه است در طول زمان دچار تغییر و تحوّل می شود. این تغییر در دو حالت ممکن است ایجاد گردد. ۱- تغییر در طرز تلفّظ ۲- تغییر در معنا

  مثال برای تغییر در طرز تلفّظ:

  مثال برای تغییر در معنا:

 نکته ی دوم:

    "جناس"

  جناس: یک ‌سانی و هم‌ سانی دو یا چند واژه را می گویند که از حروف مشترک و هم جنس درست شده اند؛

اگر معنی متفاوتی داشته باشند.

 مثال: ( پشت، پشته )، ( گور، گور )، ( خار، خوار )، ( می کُنی، می کَنی )

  انواع جناس:

 ۱- جناس تام: آن است که دو کلمه از نظر ظاهر و تلفّظ کاملاً یکسان باشند؛ امّا از نظر معنا با هم فرق داشته باشند.

 مثال:  « بهرام که گور می گرفتی همه عمر            دیدی که چگونه گور بهرام گرفت » ( خیّام )

                             ( گور اوّلی به معنی گورخر می باشد و دومی به معنی قبر.)

 کلماتی هم هستند که در تلفّظ یکسانند امّا از نظر نوشتار و معنا با هم فرق دارند. ( کلمات هم آوا ) این کلمات نیز جناس دارند.

 مثال: « دیدی آن ترک ختا غارت دین بود مرا        گر چه عمری به خطا دوست خطابش کردیم »            ( فرّخی یزدی) 

  ( ختا اولی به سرزمین چین شمالی اطلاق می شده و مسکن قبایل ترک بوده است. خطا دومی به معنی اشتباه و گناه غیر عمد می باشد.)

 ۲- جناس ناقص: که سه گونه می باشد.

 الف) جناس ناقص حرکتی: در این نوع جناس، واژه ها از نظر حروف یکی هستند ولی از نظر مصوّت ها ی

 کوتاه ( -َ، -ِ، -ُ ) با هم اختلاف دارند.

 مثال: « مکن تا توانی دل خلق ریش           وگر می کُنی، می کَنی بیخ خویش » ( بوستان سعدی)

                      ( می کُنی و می کَنی )

      «  شکر کند چرخ فلک، از مَلِک و مُلک و مَلَک       کز کرم و بخشش او، روشن و بخشنده شدم »

                                                                                                     (مولوی، دیوان شمس)

 ب) جناس ناقص اختلافی: در این جناس، واژه ها در حرف اوّل، وسط و یا آخر با هم اختلاف دارند.

 مثال:  « بسیار سفر باید تا پخته شود خامی        صوفی نشود صافی تا در نکشد جامی» ( حافظ)

                     ( صوفی و صافی تفاوت در وسط - خامی و جامی تفاوت در حرف اوّل)

   « سمن بویان غبار غم چو بنشینند بنشانند         پری رویان قرار از دل چو بستیزند بستانند» ( حافظ)

                        ( بویان و رویان  تفاوت در حرف  اوّل)

          « بدان گه که خیزد خروش خروس               ز درگاه برخاست آوای کوس» ( فردوسی)

             ( خروش و خروس  تفاوت در حرف آخر )

ج) جناس ناقص افزایشی: آن است که واژه ها علاوه بر معنی ، در تعداد حروف نیز متفاوت اند بطوری که

 یکی از کلمات جناس حرفی در اول ، وسط یا آخر نسبت به کلمه های دیگر اضافه دارد.

 مثال: « بیا که قصر امل سخت سست بنیاد است           بیار باده که بنیاد عمر بر باد است» ( حافظ)

ناقص افزایش: باده  و باد 

 « سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند         همدم گل نمی‌شود، یاد سمن نمی‌کند» ( حافظ)

 ناقص افزایشی: چمان و چمن

 ناقص اختلافی: چمن و سمن

                                             " در سال های آینده با آرایه ی جناس بیشتر آشنا می شوید."

منبع مطلب : mmts7.blogfa.com

مدیر محترم سایت mmts7.blogfa.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.

جواب کاربران در نظرات پایین سایت

مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.